Như đã biết, FIFA quyết định nâng số đội tham dự World Cup 2026 lên con số 48. AFC đã được hưởng lợi từ quyết định này khi số suất được trao để dự sân chơi lớn nhất thế giới tăng gần gấp đôi. Cụ thể, 8,5 suất dự World Cup 2026 được trao cho các đội ở châu Á. Vòng loại World Cup 2026 cũng là vòng loại Asian Cup 2027. Theo thể thức thi đấu, AFC tổ chức tất cả 5 vòng loại để xác định các đội dự World Cup sắp tới.
Đầu tiên là vòng loại thứ nhất. Vòng loại này gồm 20 đội, xếp thứ 27 đến 46 của châu Á để thi đấu theo thể thức lượt đi và về. Đội thắng chung cuộc giành quyền vào vòng loại thứ hai. Vòng loại thứ nhất đã diễn ra hồi tháng 10 vừa qua.
Vòng loại thứ 2 World Cup 2026 có sự tham dự của 36 đội (xếp từ hạng 1 đến 26 của châu Á cùng 10 đội thắng ở vòng loại thứ nhất). Các đội được chia vào 9 bảng để thi đấu theo thể thức sân nhà và sân khách. Hai đội đứng nhất nhì mỗi bảng (gồm 18 đội) sẽ giành quyền vào vòng loại thứ ba World Cup 2026 và hiển nhiên, giành vé dự VCK Asian Cup 2027.
Vòng loại thứ ba World Cup 2026 gồm 18 đội (các đội đứng nhất nhì ở 9 bảng của vòng loại thứ hai) sẽ được chia thành 3 bảng, mỗi bảng 6 đội. Các đội sẽ thi đấu theo thể thức sân nhà, sân khách. Hai đội đứng nhất nhì mỗi bảng (tức 6 đội) sẽ giành quyền dự World Cup 2026 trong khi 2 đội đứng thứ ba và thứ tư ở mỗi bảng sẽ giành quyền vào tiếp vòng loại thứ tư.
Vòng loại thứ tư gồm 6 đội (3 đội đứng thứ ba và 3 đội đứng thứ tư ở 3 bảng của vòng loại thứ ba) sẽ được chia thành 2 bảng, mỗi bảng 3 đội để thi đấu tại một địa điểm tập trung theo thể thức vòng tròn 1 lượt tính điểm. Hai đội đứng nhất ở 2 bảng sẽ giành quyền dự VCK World Cup 2026. Hai đội đứng nhì sẽ tiến vào vòng loại thứ năm.
Vòng loại thứ năm gồm 2 đội tham dự (2 đội đứng nhì ở 2 bảng của vòng loại thứ tư) thi đấu theo thể thức sân nhà, sân khách. Đội giành chiến thắng chung cuộc sẽ trở thành đại diện của châu Á tham dự trận play-off liên lục địa, qua đó xác định vé cuối cùng dự VCK World Cup 2026.
Như vậy, con đường ngắn nhất đối với một đội bóng muốn giành quyền dự World Cup 2026 phải trải qua 2 vòng đấu loại, gồm vòng loại thứ hai và vòng loại thứ ba. Còn hành trình dài nhất là các đội phải trải qua 6 “ải”, bao gồm cả trận play-off.
